REACTIE OP EEN VERZOEK VAN DE REDACTIE VAN HET LITERAIR BLAD ‘ADEM’:  

Het ideale literaire tijdschrift bestaat niet, maar zou er als volgt uit moeten zien:

INHOUD
Het is in de eerste plaats een thematisch gericht tijdschrift met een gelijkwaardige aandeel van poëzie, proza en essays, al dan niet in vertaling, aangevuld door diverse rubrieken. Het perspectief op literatuur en met name op het behandelde thema vanuit andere disciplines zoals muziek, astrologie, psychologie, beeldende kunst, filosofie e.d. dient essentieel te zijn. Deze bijdragen moeten door gastschrijvers (niet gastredacteurs) geleverd worden. Met het oog hierop moeten de thema's enkele nummers van tevoren aangekondigd worden, zodat in principe iedereen tijdig kan reageren. Ook kunnen door de redactie gastschrijvers, deskundig op een bepaald terrein uiteraard, uitgenodigd worden. Het thema mag niet het hele nummer in beslag nemen, maar ongeveer 2/3 van het geheel.
Het beleid wordt bepaald door de relatie traditie-moderniteit (en richt zich daarmee op de lange afstand) en in mindere mate door de relatie buitenland-eigen land. Vluchtigheid, door aandacht voor allerlei modieuze strominkjes (de sprint) moet voorkomen worden.
Mogelijke rubrieken: 1) relevant nieuws van vaste correspondenten uit het buitenland, 2) forum voor de lezers, 3) korte besprekingen van boeken, liefst in relatie tot het behandelde thema, 4) cartoons, illustraties, 5) interviews.
Teneinde de onafhankelijkheid te vergroten is het raadzaam geen vaste relatie met een bepaalde uitgeverij te hebben, noch met partijpolitiek of een geloof (al kunnen deze beide items middels de thema's uitvoerig aan bod komen).

PERSONEELSSTRUCTUUR
Deze is hiërarchisch! Er zijn drie niveaus, waarvan de laatste twee van elkaar gescheiden zijn en beide onder het eerstgenoemde vallen.
1) De redactie van 2 à 4 personen, inclusief de hoofdredacteur.
2) De vaste medewerkers, werkend voor de redactie.
3) De gastschrijvers, idem dito.

1) De redactie is klein, slagvaardig, zo onafhankelijk mogelijk en wordt betaald uit de opbrengsten van het tijdschrift. Zij werkt fulltime aan het tijdschrift. De redactieleden volgen de inhoudelijke beleidslijnen, steeds bijvoorbeeld per nummer of per jaargang wisselende, hoofdredacteur, die tevens coördinator is.
Discussies zijn ten behoeve van de openheid en de flexibiliteit te allen tijde essentieel, maar de hoofdredacteur heeft het recht van het nemen van de definitieve beslissing. Vervanging van een redactielid kan alleen bij unanimiteit van stemmen van de andere redactieleden.
Alle leden zijn zowel op het gebied van proza als poëzie deskundig.
Een themavoorstel van een redacteur wordt bij de presentatie, na grondig voorwerk van de indiener, slecht aangenomen met unanieme stemmen. Bij geschillen los van het inhoudelijke beleid wint de partij die de meerderheid van stemmen heeft.
2) De vaste medewerkers vormen het technische personeel, te weten: de redactiesecretaris/-esse, die het contact met het publiek c.q. de inzenders (op door de redactie uitgenodigde gastschrijvers na) onderhoudt, en één of twee personen die de contacten met de bureaus aan wie het uit te besteden werk gegeven wordt onderhouden en de financiën. De vaste medewerkers hebben elk een vastomlijnde taak en zijn direct verantwoordelijkheid schuldig aan de hoofdredacteur. Zij zijn deskundig op hun terrein, voelen zich betrokken bij het redactiebeleid en moeten initiatieven kunnen ontplooien  c.q. met voorstellen voor verandering/verbetering van het werk op hun terrein kunnen komen.
Onder het uit te besteden werk kan o.a. genoemd worden: het zetten en vormgeven, het drukken, het promoten en, niet in de laatste plaats, het distribueren. Al dit werk kan het best in zo weinig mogelijk handen gelegd worden (slechts enkele gespecialiseerde bureaus).
De medewerkers dienen in zoverre ingewerkt te worden, dat ze elkaar kunnen vervangen, bij ziekte bijvoorbeeld.
3) De gastschrijvers zijn nodig om themanummers gestalte te helpen geven, mede vanuit andere disciplines. Hun bijdragen worden gekeurd door de redactie en na uitvoerige bespreking af- dan wel goedgekeurd. De gastschrijvers ontvangen een volgens vast tarief berekende financiële vergoeding.

PERIODICITEIT
De nummers moeten zo regelmatig mogelijk verschijnen, liefst om de 6 of 8 weken. Dubbelnummers zijn uit den boze.

DOELGROEP
De doelgroep bestaat uit degenen die geïnteresseerd zijn in het beleid dat de redactie voert. De leetijdsgroep 25-40 maakt waarschijnlijk de meerderheid uit van de abonnees.

VERZORGING
Deze is professioneel, dat wil zeggen ontstaat uit teamwerk van deskundigen die daarvoor betaald worden. He tijdschrift heeft een rug met opdruk, een ontwerp dat aangepast is aan zowel het thema als het standaardconcept van de hele reeks, een handzaam formaat van maximaal A-4 en minimaal -5, en afhankelijk van de periodiciteit, een dikte van 50 tot 100 bladzijden.

VERKOOPPRIJS
Deze is maximaal f 10,00 per nummer, zonder verschil voor abonnees en lezers die via de losse verkoop bereikt worden.

OPLAGE
Het aantal exemplaren  per nummer moet groot genoeg zijn om uit alle kosten te kunnen komen en mede hierdoor zoveel mogelijk onafhankelijkheid te garanderen. Daarom ook liever geen enkele vorm van subsidiëring. De redactie prefereert een kleiner trouw publiek in plaats van een groter dat grillig is.

OPMERKINGEN
1) Mogelijke negatieve kritiek kan zijn dat het tijdschrift als te elitair en te saai beschouwd wordt. Maar: alle activiteiten die niet voor de overgrote meerderheid  bedoeld zijn, kunnen elitair genoemd worden. Het begrip elitair is slechts negatief als er afwijzing plaatsvindt op andere gronden dan kwaliteit. Saaiheid moet gecompenseerd worden door genoeg ruimte voor bijvoorbeeld humor, een sprankelende aanpak van het geheel (vormgeving, reclame etc.) en trefwoorden als 'avontuur', 'anders', 'nieuwe kijk op...', 'primeurs' etc.
2) Mijn voorkeur betreffende de Nederlandstalige tijdschriften gaat, ondanks dat ik ze niet als ideaal zie, uit naar Raster en Ons Erfdeel.

De andere medewerkers aan dit themanumer van ADEM waren: Bert Boots,  Jaap Boots, Bart Brey, Joris Denoo, Wilbert Denters, Stef van Dijk, Anton de Goede, Azing Griever, Chris Keulemans, Hans Kloos, Jan Kostwinder, Frans Pointl en Joost Zwagerman.

ADEM, jrg. 2/3, no’s 4-5, 1987.