INTERVIEW DOOR ZUIDWEST FM MET ALBERT HAGENAARS

Interviewer: Corné Wolfs
Programma: Wegwijzer
Datum: donderdag 17-05-2012, 15:00-16:00 uur
Duur van het interview: 11 minuten

________________________________________________________________________

CW  Goedemiddag dames en heren. We hebben live te gast in de studio…

AH  Albert Hagenaars.

CW  Albert, fantastisch. Overmorgen gaat er iets speciaals gebeuren. Je bent auteur en je bent inmiddels al aan je 18^e publicatie toe, heb ik begrepen, en dat in 33 jaar tijd, want je eerste boek verscheen in 1979.

AH  Ja, ‘Stadskoorts’ bij Uitgeverij WEL in Bergen op Zoom.

CW  Hoe ben je ooit aan het schrijven begonnen?

AH  Zoals de meeste pubers, rond een jaar of vijftien, zestien, schrijvend over de heftige gevoelens die bij die leeftijd horen.

CW  Dat hoeft verder geen uitleg dan.

AH  Ja, laten we maar gauw een paar jaartjes opschieten.

CW  Was het zo slecht dan, je eerste boek? Was je er niet tevreden over?

AH  Ik heb het gepubliceerd nadat ik de puberteit al uit was maar toen ik eenmaal probeerde een vergelijking te maken tussen wat gangbaar was, wat op de markt verscheen en dit boekje, heb ik besloten toch maar een nieuw debuut te maken. Dat verscheen drie jaar later, en dat beschouw ik zelf als m’n officiële debuut.

CW In 1982 dus eigenlijk moeten we het laten beginnen, het verhaal

AH  Ja, met het boek ‘Spertijd’.

CW  Hoe kenmerkt jouw schrijfstijl zich, als ik dat zo mag zeggen? Vaak is dat moeilijk om van jezelf te zeggen maar hoe beoordelen anderen dat dan?

AH  Daar zijn nogal wat tegengestelde meningen over. Zelf zie ik het graag als een combinatie van taalbouwsels met flinke lyrische tochtvlagen er doorheen.

CW  Dat klinkt heel theoretisch. Kun je het iets meer concretiseren?

AH  Ik maak voornamelijk gebruik van een strakke vorm, een goed doordachte compositie, maar daar moet genoeg levensgevoel in zitten, zodat de lyriek, de bevlogenheid, goed voelbaar is.

CW  Dan is er nu de 18^e publicatie, waarvan overmorgen het eerste exemplaar aan je wordt overhandigd: ‘Bloedkrans’, bestaande uit 4 delen. Waar gaat het eigenlijk over? Hoe is het boek ontstaan?

AH  Op m’n zestiende, nu ga ik toch weer terug naar m’n puberteit, kwam ik op school in contact met het boek ‘Les Fleurs du Mal’ van Charles Baudelaire. Hij had het over een Italiaanse dichter, Dante. Die had een  boek geschreven, de ‘Divina Commedia’. Ik was er zo nieuwsgierig naar dat ik er op zoek naar ben gegaan. Ik begon er in te lezen en ik was verloren, ook al snapte ik toen bijna niks. Het boek begon met de regel “In het midden van mijn leven gekomen, bevond ik mij in een donker woud” en hij bedoelde dat in het midden van zijn leven vol problemen want hij was net de stad Florence uitgeschopt wegens politieke problemen. Hij was ook een politicus behalve dichter, die combinaties komen soms ook voor. Toen dacht ik al, dat lijkt me mooi, op het midden van je leven terug kijken op de eerste helft. Hij was 35 want de mensen werden toen niet zo oud. Ik hoop, ik ben op m’n 50^e begonnen, 100 jaar te worden. Dat is een mooie afronding.

CW  We hebben dus nog even te gaan. Maar vier delen?

AH  Ja, want het eerste deel speelt zich tussen mijn geboorte en het bereiken van de jonge volwassenheid. Het tweede deel gaat dáár over. Het derde deel beschrijft de reizen die ik toen begon te maken en het vierde deel wordt afgesloten met het gedicht ‘Overgave’ omdat ik op die heuglijke dag trouwde.

CW  Veel gereisd? Waar ben je zoal geweest?

AH  Veel gereisd ja, bijna in alle werelddelen. Ik heb voornamelijk in Zuidoost Azië gereisd, heb China bezocht, het Midden-Oosten, Midden– en Zuid-Amerika, ook Noord-Amerika en bijna alle landen in Europa gezien, niet alles natuurlijk, maar ik heb toch wel een flink aantal kilometers afgelegd. Bijvoorbeeld vorig jaar was ik nog in de Baltische landen en Scandinavië, in hoeken van Europa die ik nog niet kende.

CW  Overmorgen gaat het gebeuren. Waar precies en wát gaat er gebeuren

AH  Om vijf uur begint het officiële programma. Dat vindt plaats in de bovenzaal van Grand Bar De Moor, aan de Grote Markt te Bergen op Zoom, op nummer 29. Er is een voorprogramma met medewerking van de dichters Peter van der Graaf en Bert Bevers. Peter van der Graaf is bekend vanwege z’n activiteiten voor o.a. de groep Schrijven en schrappen en Bert Bevers is genoegzaam bekend, omdat hij lang in Bergen op Zoom heeft gewoond. Hij is er ook geboren. Hij woont inmiddels alweer tien jaar in Antwerpen. Hij is zeer actief als dichter en ik ben al veertig jaar bevriend met hem. We hebben heel wat ervaringen op literair gebied gedeeld en ja, deze laatste samenwerking, overmorgen dus, is een mooie bekroning op een vriendschap die al zo lang duurt.
Dan vindt er een interview plaats. Dat wordt gedaan door Peter de Rijk, die een groot aantal functies op literair gebied inneemt. Hij is actief als recensent, o.a. op Literatuurplein, en als interviewer. Hij is ook betrokken bij uitgeverij In de Knipscheer, die mijn nieuwe boek, ‘Bloedkrans’ geheten, op de markt brengt. De uitgever is er zelf ook, dat is Franc Knipscheer. Hij zal de bundel inleiden en het eerste exemplaar overhandigen en daarna zal ik zelf een voordracht houden met een aantal gedichten uit het boek.

CW  Dat klinkt spannend.

AH  Het wordt spannend. Gegarandeerd.

CW  Hoe ziet het boek eruit? Heb je het al gezien?

AH  Het ligt nu voor me. Voor de luisteraars die nieuwsgierig zijn geworden een korte beschrijving. De omslag toont een foto die ik zelf heb gemaakt, een paar jaar geleden, vlakbij het dorp waar ik in de zomer woon. Mijn vrouw komt van Java. Zij heeft daar nog een huis. De buurvrouwen waren jonge rijst aan het planten in een padi-veld, Dat betekent dat kiemen van rijst gezet worden in een veld dat vol water staat, niet te diep natuurlijk, zeg maar kniediep. Die kiemen van leven, van de rijst, kennen een groeitijd van ongeveer een maand of drie, drie en een half, afhankelijk van de weersomstandigheden en staan symbool voor de kracht van het leven. Ze worden geplant in blubber die rijk gevuld is met lavastoffen. Indonesië is een land dat gevormd is door ongeveer driehonderd vulkanen. De gevaarlijkste staat vlakbij ons huis, dat is de Merapi, die enkele jaren geleden nog boos was. Er zijn toen honderden mensen omgekomen dus ik mag het niet bagatelliseren. Maar die gevaarlijke situatie zorgt er wel voor dat Indonesië een van de meest vruchtbare landen ter wereld is. Die twee symbolen, de lava, de zeer vruchtbare aarde daarvan, plus de kiemen van de rijst die het mogelijk maken om drie oogsten per jaar te hebben, vertegenwoordigen voor mij het cyclische tijdsverloop.

CW  Dat is dus een opvallende verschijning tussen allerlei andere boeken.

AH  Dat vind ik zelf ook.

CW  Ceremoniemeester is Magda van der Ster.

AH  Ja, zij is docente Frans en vertaalster en zij kan buitengewoon mooi de onderdelen van zo’n programma aan elkaar knopen en aan de hand van voorbeelden ook inzicht geven.

CW  Je hebt de bundel toch al bij je. Zou je een stukje willen voordragen?

AH  Omdat het boek begint met mijn geboorte, wil ik graag een gedicht voorlezen dat daar direct mee te maken heeft. Ik ben geboren op de Halsterseweg, niet ver hier vandaan. De plaats waar de studio zich nu bevindt was vroeger mijn speelveld. Achter de Halsterseweg had je niks anders meer dan velden, verwilderde boomgaarden, omdat men toen nog niet wist waar de Randweg-Noord moest komen. Ik speelde zeg maar vanaf de Halsterseweg tot aan Vrederust en Fort de Roovere.

HALSTERSEWEG

Links de stad, rechts
de leegte. Ik volgde op drie wielen
de lijn waar iemand mij ongezien
mee naar zich toe trok.

Aan een toren draaiden armen
met woedende zeilen. Bevangen
bleef ik staan om te luisteren
naar het kreunen en steunen

dat ik vaak hoorde achter hun deur,
deze wind. Door het sleutelgat
zag ik schaduwen vergroot op de wand
bewegen, en schokkend stilvallen.

Witbestoven mannen met maskers
droegen zakken op hun schouders
naar buiten. Ze wisten van het bloed,
van de rimpels en de klitten.

De veldwachter deed z’n werk.
Mama huilde, ik zag die wieg nooit
meer maar daar was de rechte weg,
hier wat altijd in mij zou blijven draaien

en dat was meer dan genoeg.

CW  Mooi. Is het een idee om hier een luisterboek van te maken.

AH  Een goed idee. Doe je mee?

CW  Absoluut!

AH  Dan gaan we een afspraak maken. Ik houd ervan om samen te werken met andere kunstenaars. Er kan ook voor muziek gezorgd worden.

CW  Er zijn nog mensen natuurlijk die een beperking hebben, bijvoorbeeld een visuele beperking of anderszins. Daar is een brailleboek noodzakelijk voor, ook zogenaamde DC-cd’s. Zou daar iets mee te doen zijn om mensen met jouw boek kennis te laten maken.

AH  Dat zou mooi zijn. Ik hoop in ieder geval eerst op een E-book.

CW  Een E-book, daar gaan we aan werken! We houden contact, dan hoor ik weer van je. Ik mag je hartelijk danken om hier naar toe te komen. Heb je er nog iets aan toe te voegen, iets wat je kwijt wilt?

AH  Ja, Ik hoop iedereen over drie jaar weer terug te zien bij de presentatie van het volgende boek.

CW  Je publiceert eens in de drie jaar, begrijp ik?

AH  Dat zou mooi zijn, het is in elk geval een getal dat hoort bij deze Hemelsvaartsdag.

CW  Succes en blijf vooral schrijven en voordragen!