Het literaire tijdschrift Digther verscheen als papieren blad van 1999 tot medio 2012 en is vanaf dat moment als E-zine actief onder de naam De schaal van Digther.

Op verzoek van de redactie om literair werk leverde Albert Hagenaars het tijdens een reis door de Baltische en Scandinavische landen ontstane gedicht ‘Kruisheuvel’, zowel in de oorspronkelijk Nederlandse versie als in de vertaling van Andromeda Grigalevichiute, een in Bergen op Zoom gevestigde, uit Litouwen afkomstige kunstenares. Beide teksten werden op 28 januari 2015 gepubliceerd.

KRUISHEUVEL

Zondagochtend. Gedachten aan een kinderkuil
vol broeiend stro en licht uit de jaren vijftig
op deze heuvel die nog aan alle kanten vastgroeit

in hout, ijzer, marmer en vooral vastberadenheid.

Honderdduizenden kruisen, medaillons en balken,
behangen met tinkelende rozenkransen en foto's
van wie eenduidig gekend wil worden, door-

grond op dit snijpunt van geloof en politiek.

Elke blik roept oudere namen op nu,
elke stap nieuw leven, woord voor woord
aangeblazen tot geknetter van ondertonen,

traag opstijgende rook in het zuidwesten.

Hier heersen de dogma’s en genade van U
die tot mij zwijgt, ontkent wat zich in onze hof,
die geblakerde diepte, eindelijk doet verstaan

als het oorverdovend oogsten van de wereld.

Andromeda Grigalevichiute. Foto: AH.

KRYŽIŲ KALNAS

Sekmadienio rytas. Mintys apie vaikišką duobę,
pilną bręstančio šieno ir šviesos iš penkto dešimtmečio,
ant šios kalvos, kuri vis plečiasi ir iš visų pusių apauga

 medžiu, geležimi, marmuru ir ypač pasiryžimu.

Šimtai tūkstančių kryžių, medalionų ir sijų,
nukabinėtų skimbčiojančiais rožančiais ir nuotraukomis
tų, kurie neabejotinai nori būti pažinti, per–

smelkti šioje tikėjimo ir politikos sankirtoje.

Kiekvienas žvilgsnis iškviečia senuosius vardus į dabartį,
kiekvienas žingsnis naują gyvenimą, žodis po žodžio
įpučiamas iki pusbalsio spragsėjimo,

palengva kylantis rūkas pietvakariuose.

Čia viešpatauja dogmos ir gailestingumas Tavasis,
man nebylus esi, paneigi Save mūsų rojaus sode,
ta išdegusi gelmė, galiausiai suprantama

kaip kurtinantys pasaulio derliai.

Het gedicht verwijst naar de bekende, met kruisen bedekte verdedigingsheuvel Domantai vlakbij de stad Šiauliai. Waarschijnlijk werden de eerste kruisen geplaatst kort na de Novemberopstand in 1830-1831 tegen de Russische bezetting. Omdat niet alle gesneuvelde strijders konden worden teruggevonden, plaatsten de nabestaanden voor elke verdwenen verwant een kruis.
In de loop van de jaren werden ook crucifixen, gravures van Litouwse patriotten, afbeeldingen van Maria, heiligen en gebedskettingen aangebracht, waardoor de plek niet alleen een symbool van de Litouwse onafhankelijkheid werd maar ook een bedevaartsoord.
Na de vrijheidsoorlog van 1918-1920 en vooral tijdens de Sovjet-bezetting (1944-1990) werd de symbolische kracht van de heuvel verder versterkt. Ondanks pogingen van het communistisch bewind om de heuvel met bulldozers fysiek te verwijderen, bleven de Litouwers naar de plek komen om nieuwe kruisen te plaatsen en te bidden. De Sovjet-autoriteiten planden zelfs een dam in de nabije rivier Kulvė waardoor de omgeving onder water zou komen te staan.
Albert Hagenaars bezocht de plek op een stille zondagochtend in de zomer van 2011.

Als voorbereiding op een gelijknamige video maakte John Irons inmiddels ook een Engelse vertaling:

HILL OF THE CROSSES

Sunday morning. Thoughts of a children’s den
full of heated straw and light from the fifties
on this hill that is still growing together on all sides

in wood, iron, marble and above all determination.

Hundreds of thousands of crosses, medallions and beams,
hung with tinkling rosaries and photos of the one
who wishes unequivocally to be known, scruti-

nised on this intersection of belief and politics.

Each gaze summons older names now,
each step new life, word for word,
roused to a crackling of undertones,

lazily rising smoke in the southwest.

Here the dogmas and the mercy rule of You
who stay silent towards me, deny what in our garden
that scorched abyss, finally can be seen

as the deafening harvests of the world.