In
de slipstream van de grote platenmaatschappijen, die ernstig zijn geïnfecteerd
met de re-releaseziekte en krampachtig zoeken naar een bestendiging van
hun aandeel in de markt, ontstaan over de hele wereld uiteenlopende
initiatieven die de malheur in de klassieke muziek nog enigszins
dragelijk maken.
Lang niet alles wordt opgemerkt maar dat geeft niets, zolang ‘’klein
klassiek’ maar de kans krijgt zich voort te bewegen. Het is gewoon
hartverwarmend dat lang niet iedereen achter het grote geld aan zit,
zoals de Pavarotti’s.
Jan Walraven, de Wouwse musicus en concertpianist, zal ook niet snel
rijk worden van de cd die hij heeft gemaakt van eigen composities en
Linguisticum noemde.
Zijn tien pianostukken en evenzoveel transcripties voor orgel.
Componeerde hij op gedichten van Albert Hagenaars. Ook al worden die op
de cd in het Engels voorgelezen en is de titel erop gebaseerd, we laten
ze toch maar voor wat ze zijn. De muziek spreekt immers voor zich.
De door Jan Walraven zelf op piano en orgel gespeelde stukken hebben met
elkaar gemeen dat ze beweging uitdrukken. Soms is dat in een abstracte
vorm, soms helder beeldend en een enkele keer mijmerend. Zonder
Walravens toch wel aanwezige eigen idioom te kort te doen, valt er in
ruime mate Frans impressionisme te beluisteren. Dezelfde heldere,
duidelijke lijnen van bijvoorbeeld Debussy en Ravel komen hier ook voor.
Behalve dan in het laatste stuk. Daarvoor moet een fuga van Bach model
hebben gestaan. De atonale uitwerking is echter op z’n minst origineel
en verrassend.
Dat er in theater De Kring in Roosendaal zulke mooie opnamen kunnen
worden gemaakt, is een openbaring van de eerste orde. De piano is met
mooie warme klanken heel evenwichtig op de cd terecht gekomen. Jammer is
het alleen dat in het boekje niet wordt vermeld om wat voor soort piano
het gaat.
Het orgelspel komt uit de Wouwse St.-Lambertuskerk. Die opnamen klinken
ook goed, al zou je je kunnen afvragen of de klank niet nóg mooier was
geweest als de transcripties op een ouder en vooral groter orgel waren
gespeeld.
De cd-presentatie van Linguisticum is zondag om 16.00 uur in concertzaal
In Den Wouwdfluit, Wouw.
Informatie over de cd is te krijgen bij Jan Walraven, telefoon
0165-30.18.39.
PETER
SNEL, BRABANTS NIEUWSBLAD, 1997
***
Een heel andere
orgel-cd dan we gewend zijn. Jan walraven componeerde muziek bij de
gedichtencyclus Linguisticum van Albert Hagenaars. Hij zette niet de
gedichten op muziek maar schreef een aantal korte orgelwerken, die in
afwisseling met de gedichten uitgevoerd worden. Uitvoerenden zijn: Jan
Walraven orgel en piano en Jessine Monaghan declamatie.
U
hoort de werken op deze cd twee keer. De eerste keer de tien stukken
achter elkaar op de piano, de tweede keer in afwisseling met de
declamatie op het Verschueren-orgel van de St.-Lambertuskerk te Wouw.
Ik heb zelf zeer geboeid naar de cd geluisterd. De muziek is een
voorbeeld van toegankelijke eigentijdse muziek. Van huis uit pianist
zijnde, heb ik een voorkeur voor de pianoversie maar dat neemt niet weg,
dat de werken ook op orgel uitstekend klinken.
Om de muziek te kunnen schetsen als poëtische muziek, waarbij je geen
New-Age ideeën moet hebben, integendeel de muziek is verre van vaag,
zij heeft eerder een krachtig karakter.
Het pianospel van Jan Walraven ademt de nodige rust, evenals trouwens
het orgelspel, al treedt hier wel wat onrust op door het niet helemaal
rustig zijn van de orgelklank. De windvoorziening geeft m.i. te veel
hoorbare schommelingen en dat leidt mij toch enigszins af. Overigens
vind ik de orgelklank wel zeer fraai. De declamatie van Jessine Monaghan
is fraai en suggestief en draagt in niet geringe mate bij aan de sfeer
op deze cd.
De muziek lijkt mij technisch goed uitvoerbaar (ik beschik nog niet over
een partituur, dus ik houd een slag om mijn arm).
Wilt u op één van uw concerten eens iets bijzonders doen, dan is deze
muziek zeker een aanrader. Prettig is dat de muziek ook zeer goed
uitvoerbaar is op piano, dus u bent niet altijd gebonden aan een kerk en
een orgel, en dat maakt deze muziek bruikbaar in veel ruimere kring.
KDOV-BLAD
(Orgaan van de Katholieke Dirigenten en Organisten Vereniging), 1998.
***
La partition de Jan Walraven, organiste connu, était
pleine de vie, de mouvement; grave ou pétillante, elle avait une présence intense. Ce compositeur possède un
talent évocateur et descriptif qui en ferait un excellent compositeur
de films. Malgré une grande unité dans les intentions, les
trois artistes gardaient une certaine autonomie, chacun formait aussi sa
propre expérience. Cette soirée d’une merveilleuse créativité a
connu un grand succes.
HILDA
VAN HEEL, LUXEMBURGER WORT /
LA VOIX
DE
LUXEMBOURG, 21-06-1995
***
CONTEMPORARY POETRY OF THE LOW COUNTRIES - LINGUISTICUM
Albert Hagenaars, originally a painter and gallery owner, changed career
after the original publication of ‘Linguisticum’, which was well
received at the time and out of which he continues to make mileage. This
is due in part to its being championed by the Luxemburger Hubert
Wellenstein, whose Double You project is a brave extension of the
concept of Gesamtkunstwerk. The book part of this contains the Dutch
original and translation into English, French and German in alternating
orders. There are illustrations on front and back covers by Mart
Franken, who, like Hagenaars, lives in
Bergen
op Zoom; bibliophile editions have illustrations for each of the
poem’s ten sections.
A piano ‘accompaniment’ was later written by Jan Walraven and this
in turn was made the basis for a danced interpretation choreographed by
Anne-Louise Beenen and performed by Madeleine Benjerts – with
Hagenaars in supporting role, during the Netherlands tour at least.
‘Linguisticum’ itself is a deconstructionist text, tightly organized
but colloquial, which none of the translations quite equals. The book
would, however, serve as an excellent basis for a comparative study of
translations.
YANN
LOVELOCK,
Dutch Crossing, vol. 19, no. 2, 1995.
***
IJle
taalschetsen die intrigeren door hun opzettelijk tekort. De vorm is ook
voor Hagenaars niet een vanzelfsprekend iets, maar een ding van buiten
waarbij weerstand noodzakelijk is.
JOOST
NIEMOLLER, HAARLEMS DAGBLAD.
***
Als
er één mens zich bewust is van de macht en kracht van de mogelijkheden
en onmogelijkheden van de taal als instrument, dan is het wel de
dichter. Daarover gaat Hagenaars' cyclus. Het is een wonder te noemen,
dat drie dichters erin geslaagd zijn op hun manier de woordenwereld van
Albert Hagenaars om te toveren tot nieuwe poëzie. De soms cryptische
taal zal de vertalers immers stellig voor een zware opgave geplaatst
hebben. Maar de oplossingen mogen er zijn. Overal in de tekst duiken
vondsten op om lang bij stil te staan. Wie de uitgave koopt, zal beamen
dat het een unieke is. Dat ik de bundel Linguisticum van harte aanbeveel zal duidelijk
zijn.
MICHEL
DE KONING, BRABANTS NIEUWSBLAD, 1994
***
Uit
alles blijkt dat er sprake is van een intensieve samenwerking tussen de
dichter en zijn vertalers en als zodanig doet deze publicatie denken aan
een mini-vertaalproject. De Amerikaanse vertaling is overigens al
tweetalig in een Amerikaans cultureel tijdschrift verschenen. Projecten
als deze zijn steeds interessant en leiden vaak tot merkwaardige
resultaten. Dat is ook nu het geval.
MARTIN
MOOIJ NBD, 1994.
|